عمل بیش از اندیشه

عمل بیش از اندیشه

       تمامی ادیان، آدمیان را به عمل بیش از اندیشه فرا می خوانند. البته تردیدی نیست که رفتار نیازمند بینش و دانش است اما نجات بخشی و سعادت در گرو عمل است. کاری نیکوست که دریچه های قلب را برای بینش جدید باز کند. عرفان غزالی و مولوی در اسلام و اندیشه های اگوستین و اکهارت در مسیحیت بیشتر عملی است تا نظری. زیرا در پرتو رفتار دینی و دوری گزینی از شک های فلسفی است که فرد دیندار به مقصد و مقصود خویش نزدیک می شود. تأکید بر دستورات و فرامین مذهبی در ادیان ابراهیمی در راستای تهذیب نفس و تحول درونی انسانهاست. تواضع و فروتنی در قبال دیگران و حتی خشوع در مقابل موجودات دیگر هستی، ناشی از کرنش در برابر خداوند است.

      با آموختن صرف، آرامش حاصل نمی شود. به کار گرفتن دانش، بینش می آورد. یکی از راههای بینش به کارگیری تجربه ی دیگران است. در مقام تجربه است که آدمی پخته و برجسته می گردد. یکی از نشانه های حکمت بی رغبتی به مال و منال دنیوی است. صحرا و بیابان مظهر ترک تعلقات دنیوی است. انسان حریص و فزون خواه در دیدن و شنیدن راه به جایی نمی برد. کار سخت پیامبران این بود که در نهایت بی میلی به دنیا با دنیاداران حشر و نشر داشتند. و حرص و طمع آدمیان را از نزدیک ناظر بودند و در عین حال خویش را از آن دور نگه می داشتند. سخن صفی الدین حلی در وصف حضرت علی(ع) بر تمامی اولیا الهی قابل تعمیم است. 

  جمعت فی صفاتک الاضداد    لهذا قلت لک الانداد

در تو خصلت های متضاد جمع شده اند از این رو نظیر تو اندک است.