تن آدمی شریف است به ...

تن آدمی شریف است به ...

وقتی در جشن صدمین سال استاد محمدعلی موّحد، ایشان را در لباس ساده ای مشاهده کردم که پس از گذران یک عمر، متواضعانه به سعدی تأسی می جوید و می گوید: ننازم به سرمایه ی فضل خویش

به دریوزه آورده ام دست خویش

خدایا به عزت که خوارم مکن

به ذل گنه شرمسارم مکن

مرا شرمساری ز روی تو بس

دگر شرمسارم مکن پیش کس

واقعا دریافتم که باز به قول همان سعدی تن آدمی شریف است به جان آدمیت/ نه همین لباس زیباست نشان آدمیت. البته تصور می کنم جناب سعدی به ضرورت شعری یا رسم ادب آموزی، ترکیب "نه همین" را افزوده است تا بگوید: پوشش هم اندکی در شخصیت سازی آدمی مؤثر است. در غیر این صورت باید می گفت: شرافت انسان فقط به جان بخشی اوست نه چیز دیگر.

در مقابل وقتی می بینیم که در دوران معاصر چه شخصیت هایی بزرگی خود را وامدار کت و شلوار و کفش هستند و به ظاهرگرایی و لباس تن، تن داده اند؛ دیگر تردیدی ندارم که در جامعه ی مصرفی، کلاس گذاشتن با پوشش هم یکی از عواقب کاپیتالیسم است.(دیگر عواقبش را در کتاب «جامعه مصرفی» ژان بوردیار دنبال کنید) اگر در کُمدِ لباسی مدیران این مملکت نگاهی بیاندازید، چندین کفش نو واکس زده و کت و شلوار اتوکشیده و از خشکشویی برگشته را مشاهده می کنید که بخشی وسیعی از شخصیت فرد را در خود گم یا پیدا کرده است. نگرانی و نمایش این ابزار خصوصا در زمانی هویدا می گردد که فرد از مسئولیت کنار گذاشته شده و البسه چون خود شخصیت بلااستفاده مانده اند.

آشکارتر بگویم من حتی از عبای شکلاتی خاتمی هم همین تلقی دارم هرچند روزنامه ی کیهان به نقد آن پرداخته باشد. گویا مکتب کاپیتالیسم در تار و پود صنوف و طبقات مختلف اجتماعی نفوذ و آنها را به خودنمایی دعوت می کند. چرا که اقتضای جامعه ی مصرفی حرکت پروپاگاندایی برای مصرف بیشتر است که نه فقط پوشش را بلکه تمامی مایحتاج عمومی را به شکل گسترده ای تبلیغ می کند. جالب است بدانید توصیه ی پزشکان برای خوردن 8 لیوان آب در روز ناشی از ترفندهایی است که از سوی شرکت های آب معدنی در جهت فروش هر چه بیشتر کالای آنها صورت گرفته است. البته منطق حکم می کند که هر فرد انسانی به حسب کارکرد و موقعیت جغرافیایی و جسمانی آب مورد نیاز بدن را تأمین و مصرف نماید. تو خود حدیث مفصل بخوان از این مجمل!!

+ نوشته شده در دوشنبه نوزدهم تیر ۱۴۰۲ ساعت 18:13 توسط عباس فضلی  |